اهمیت پایش و ارزیابی

اهمیت و ضرورت نظام‌های M&E : تعداد فزاینده‌ای از کشورها در حال خلق نظام‌های پایش و ارزیابی (M&E) برای خود هستند تا بتوانند با کمک این نظام‌ها، ضمن دستیابی به درک بهتر از عملکرد خود، آن را ارتقاء بخشند. بوسیله نظام‌های M&E می‌توان کمیت و کیفیت کالاها و خدمات ارائه شده توسط دولت و یا بخش‌های زیرمجموعه دولت را سنجید و پیامدهاو آثارحاصل از این خروجی‌هارا اندازه گرفت (مک‌کی2007). این نظام‌های M&E می‌توانند در سطوح بنگاهی، بخشی، و یا حاکمیتی (دولت) اجرا گردند. در واقع نظام پایش و ارزیابی می‌تواند اطلاعات ارزشمندی پیرامون عملکرد و اثربخشی خط‌مشی‌ها، برنامه‌ها و پروژه‌های دولت در سطح ملی، بخشی و منطقه‌ای ارائه دهد و نیز تعیین کند که چه روش‌هایی جواب می‌دهند، چه روش‌هایی جواب نمی‌دهند، و چرایی اثربخشی یا عدم اثربخشی روش‌ها را هم تبیین نماید. در واقع برای بهبود عملکرد باید ابتدا بتوان شیوه‌ها و رویه‌های خوب و بد را بوسیله پایش آثار و نتایج، متمایز نمود تا بتوان از آنها درس آموخت.

پایش و ارزیابی :  فرآیندی است که به بهبود عملکرد و دستیابی به نتایج کمک می‌کند، و هدف از آن بهبود مدیریت کنونی و آتی خروجی‌ها، نتایج و آثار می‌باشد. نظام M&E میان اقدامات گذشته، کنونی و آتی پیوند برقرار می‌کند.

پایش (رصد) : کارکردی پیوسته است که از گردآوری نظام‌مند داده‌های مرتبط با شاخص‌هایی معین استفاده می‌کند تا به مدیریت و ذینفعان کلیدی کمک نماید میزان پیشرفت، دستیابی به اهداف، و کاربرد منابع مالی تخصیص‌یافته را مشخص نمایند..

ارزیابی : عبارت است از سنجش عینی و نظام‌مند پروژه، برنامه یا خط‌مشی ادامه‌دار یا تکمیل شده که دربرگیرنده طراحی، پیاده‌سازی و نتایج آن می‌باشد. هدف از ارزیابی تعیین ارتباط اهداف، کارایی و اثربخشی و آثار توسعه و قابلیت پایداری آن و برآورده نمودن آنها می‌باشد. ارزیابی مطلوب باید اطلاعاتی را ارائه بدهد که معتبر و قابل‌استفاده باشد و بتواند دروس آموخته شده در طی این فرآیند را مجدداً در فرآیند تصمیم‌گیری بکار گیرد .